Positief 16 - Leo Bormans en Qadir Nadery over ‘De knikkers van Qadir’

De Belgische auteur Leo Bormans werd geboren in vrede. De Afghaanse Qadir Nadery in oorlog. Twee samenkomende bliksemschichten waaruit een hechte vriendschap groeide. Het leidde tot het boek ‘De knikkers van Qadir’ dat de twee vrienden uit één adem en één pen schreven.

Waarom droeg Qadir, die alles verloor toen hij met zijn gezin vluchtte, toch acht knikkers en twee jurkjes in zijn rugzak? Het antwoord dat tot onder de huid van Leo kroop, leidde tot een ontdekkingstocht naar de essentie van het leven. De auteur van boeken over geluk, hoop en liefde leerde meer van het levensverhaal van Qadir dan alles wat hij ooit tot zich nam door onderzoek en boeken.

Eigenaarschap

Ook ontdekte Leo dat vluchtelingen vaak gedreven worden door hoop, doelen en het vinden van andere wegen. Door eigenaarschap te nemen van het leven in plaats van slachtofferschap. En verbinding te maken ondanks de moeilijke omstandigheden waarin ze zich bevinden. Qadir en Leo verbinden zich als ze elkaar ontmoeten op straat in het dorp waar Leo woont en Qadir met vijfhonderd anderen een vluchtelingenkamp deelt.

Leo: “Are you a refugee?”

Qadir: “Yes, I am.”

Leo: “Where do you come from?”

Qadir: “I come from Afghanistan.”

Leo: “Shall we drink a cup of coffee together?”

Qadir: “Yes, I would love to.”

Later bemerkt Leo dat Qadir nooit onderwijs heeft gehad. Dat hij zichzelf Engels leerde met behulp van de oude kranten van de Amerikaanse soldaten waar hij in Afghanistan voor werkte. Elke dag zocht hij woorden op en vroeg de Amerikanen om uitleg van wat hij niet begreep. Maar ook werk waardoor Qadir plotseling moest vluchten, omdat de Taliban vond dat hij dood moest vanwege zijn contacten met de internationale troepen.

Universele waarden

De koffie vormt het begin van de vriendschap. Een relatie die groeit door wederzijds respect, rechtvaardigheidsgevoel en de ontdekking dat waar we ook geboren worden en wat we ook doen, we dezelfde universele waarden delen. Zo krijgt Qadir een spijkerbroek van de zoon van Leo. Hij vindt tien euro in de broek en brengt die in allerijl terug. Hij weigert het aanbod van Leo om het geld te houden. Als Leo vraagt waarom herhaalt Qadir de woorden van zijn vader: “If you bring one dollar in the house that isn’t your dollar, I’ll send you back.”

Menselijk schild

Ondertussen wordt Qadir tot drie keer toe het land uitgewezen. Samen met honderd mensen vormt Leo een menselijk schild om dit te blokkeren. Ze brengen allemaal vijftig cent per dag in, waardoor Qadir en zijn gezin 1.500 euro per maand kunnen besteden aan wonen, eten, drinken, school en een advocaat. Vier jaar later ontvangt Qadir uiteindelijk het verlossende bericht uit Brussel. Na deze heftige periode ontstaat ruimte om diepe emoties met elkaar te delen.

Acht knikkers en twee jurkjes

Tijd voor verhalen. De zevenjarige Qadir heeft, behalve acht knikkers, geen speelgoed. Samen met zijn vriendje verzint hij een springspel, dat ze bombardement noemen, om de knikkers heen. Als Qadir halsoverkop met zijn gezin vlucht, wil de mensensmokkelaar zijn kinderen, vanwege de angst op ontdekking, niet meenemen. De smokkelaar blijkt Qadir zijn vroegere knikkermaatje te zijn. Hij helpt om toch de kinderen mee te krijgen. Qadirs vrouw vertelt de kinderen een bijzonder verhaal om ze stil te houden. Het gaat over een trouwerij. Als ze aankomen in Iran zien de dochters van Qadir twee jurkjes in de etalage. Die passen precies in het verhaal! De meisjes krijgen de jurkjes cadeau op de bijzondere reis. De kinderen is verteld dat ze op weg zijn naar een nieuw leven in plaats van op de vlucht.

Granaatappelboom

Ook Qadir groeide op met verhalen die hem moed en hoop gaven. Zijn moeder vertelde over een held met een paard die zorgde voor de veiligheid van de mensen door draken, olifanten en tijgers te verjagen. Zijn vader sprak over het veld in zijn dorp waar twee bliksemschichten samenkwamen; een gebeurtenis die in Afghanistan symbool staat voor het ontstaan van een diamant. Op dit veld plantte zijn vader een granaatappelboom. Qadir plant binnenkort in zijn moestuin ook een granaatappelboom.

Wil je ook geïnspireerd worden door het verhaal van Qadir en Leo? Luister dan de hele podcast en ontdek hoe goed Qadir zichzelf inmiddels Nederlands heeft geleerd.

Boekpresentatie

Leo Bormans en Qadir Nadery trekken er momenteel op uit om hun boek onder de aandacht te brengen. Ik had de eer hen voorafgaand aan hun boekpresentatie te mogen interviewen. Op 16 september ontmoette ik beiden in de LocHal in Tilburg voor de opname van deze podcast.

’s Avonds werd het boek voor het publiek gepresenteerd. Omdat ik als een van de eersten het boek – voordat het gelanceerd werd – al had gelezen werd ik door Leo op het podium gevraagd om te vertellen hoe ik het boek had ervaren.

Winactie

Onder de luisteraars van mijn podcast verloot ik twee gesigneerde exemplaren van het boek De knikker van Qadir. Wil je meedoen?

Klik dan hier >>>winactie .