Door de ogen van Anne van Leeuwen is een deel van het Nederlandse grasland te vergelijken met een woestijn. “Als je in het grasveld kijkt, zie je dat de bodem verschraald is.” De regeneratieve landbouw die zij als klimaatboer bedrijft, biedt hoop.
Anne behoort samen met partner Ricardo tot de eerste generatie klimaatboeren voor het leven in Nederland. Een klimaatboer stelt zichzelf de vraag: hoe verbouw ik mijn land rendabel, terwijl ik tegelijkertijd bijdraag aan een oplossing voor klimaatverandering en biodiversiteitsverlies? Sinds februari brengen Anne en Ricardo hun visie in praktijk met Boerderij Bodemzicht op landgoed Grootstal in de buurt van Nijmegen.
Illustratie door Ricardo Cano Mateo. Bron: bodemzicht.nl
Leven in de woestijn
“Ik ben dol op alles wat leeft”, stelt Anne bevlogen. “Microben (of micro-organismen, red.) bepalen mijn gemoedstoestand, ik heb water nodig om te bestaan, zuurstof om te ademen”, gaat ze door. Ze merkt op dat de mens wel eens vergeet dat hij afhankelijk is van het leven om hem heen.
Een film waarin een woestijn in een periode van twintig jaar weer tot leven kwam en resulteerde in een ecologische en economische win-win situatie inspireerde Anne en Ricardo om klimaatboer te worden. Want ook Nederland kent woestijn in de vorm van grasland. “Als je in het grasveld kijkt, zie je dat de bodem verschraald is”, legt Anne uit.
Harmonie tussen planten, dieren en microben
“Hoe dieper je in de natuur kijkt, hoe meer je leert en ontdekt”, herhaalt Anne de woorden van Einstein. De natuurkundige ontdekte al in een vroeg stadium dat we samenhangen met alles wat leeft. Anne hoopt dat steeds meer mensen deze kijk op het leven volgen, zodat een harmonisch leven ontstaat met én tussen planten, dieren en microben.
Kipmobiel
Juist de samenhang tussen al het leven bootst de regeneratieve landbouw na. Op Bodemzicht komt deze zomer een kipmobiel; een groot kippenhok op wielen. Dit kippenhok volgt in een maand tijd een parcours over het grasland tussen de fruit- en notenbomen door. Zo kopiëren de kippen het gedrag van grote grazers die gras eten. Net als een kudde dieren, staan de kippen in korte tijd op een klein stukje gras. Het gras reageert daar goed op met zijn snelle metabolisme; het vangt CO2 uit de lucht op en zet het om in suikers. De opgeslagen CO2 trappen de kippen weer in de bodem. Zo ontstaat een circulair systeem dat extra CO2 aan de lucht onttrekt en teruggeeft aan de bodem.
Productie en leerplek
Met Bodemzicht dragen Anne en Ricardo op verschillende manieren bij aan de samenleving. Naast de verkoop van de groenten, eieren en fruit bieden zij zowel een theoretische als praktische leerplek met als centrale vraag: hoe kunnen we regeneratief denken toepassen in de politiek, het schoolsysteem, de economie, etc.? De praktijk omvat workshops zoals hoe start ik een regeneratieve boerderij en hoe leg ik een ‘no dig market garden’ aan?
Wil je nog meer weten over dit bijzondere initiatief? Luister dan de hele podcast voor het enthousiaste verhaal van Anne van Leeuwen.
Meer over Bodemzicht
Wil je meer weten over dit mooie initiatief van Anne en Ricardo, bezoek dan hun website.
Je kunt Bodemzicht ook volgen via Youtube, Facebook en Instagram. Zo blijf je op de hoogte van alle ontwikkelingen.
Anne en Ricardo van Bodemzicht. Bron: bodemzicht.nl
kees blokhuis
op 06 Jul 2021